Bydgoszcz, 12.07.2015
O wędrówce i przewagach pewnego Ludu
Wyobraźcie sobie Siedzibę Klanu. Spokojne życie, codzienna krzątanina. Jeden z szeregowych członków Klanu, choć z szansami na awans, dowiaduje się od swojego brata, że zbliża się wielkie niebezpieczeństwo. Nadchodzą wrogowie. Czy wierzy bratu? Tak! On wie, że jego brat posiada moc. Jeżeli tak wieszczy, to znaczy, że niebezpieczeństwo nadchodzi… Niestety przywódca Klanu, ani jego drużyna, nie przyjmują tego do wiadomości. Jedynym sposobem uniknięcia kłopotów jest ucieczka i znalezienie nowej siedziby, nawet bez najważniejszych osób Klanu.
Banał? To już było? I co z tego? Na naszych oczach rodzą się bohaterowie. Zaczyna się wspaniała epicka opowieść o wędrówce, walce, powstawaniu Nowego Klanu. Wspomniany już szeregowy członek starego Klanu przeradza się w charyzmatycznego Przywódcę na czas wędrówki i w głowę Nowego Klanu. Odważny i mądry jednocześnie. Słuchając swojego brata, no pozór zastraszonego przeciętniaka, a w rzeczywistości wielkiego Proroka i Szamana, prowadzi zebraną Drużynę do celu. Na wzgórze pojawiające się w wizjach Szamana. Wspierają go wielki Wojownik, Mędrzec, wspaniały Bard. Bard opowiadający pełne alegorii historie z Dawnych Dni, przygody legendarnego bohatera Ludu Księcia O Tysiącu Wrogów, pełne ciepła, otuchy i rad, a także takie, które pomimo grozy, to te o Czarnym, czekającym na wielu po śmierci, budują nadzieję. Każdy członek Drużyny ma szanse i każdy, nawet najmniejszy z małych, zostaje bohaterem. I docierają wreszcie, pokonując, doprawdy wielkie jak na nich, wszelkie przeszkody, do wymarzonego Wzgórza.
To nie koniec, czeka ich jeszcze walka, walka o założenie Nowego Klanu. Walka trudna i niezwykła, z potężnym wrogiem. Pomagają im przyjaciele, bo zdobywają przyjaciół, na przykład zaprzyjaźniają się z wywerną!
Potem nastają pokój, rozwój i zwykłe codzienne życie, jak to w fantasy bywa.
Wiele motywów pojawia się w tej powieści. Przyjaźń, oddanie, wspólnota. Cementująca Nowy Klan wędrówka przez ziemie wrogów i siedziby fałszywych przyjaciół. Walka w obronie nowej Siedziby, kiedy to Wojownik z Szamanem, każdy na swój sposób, dokonują wręcz cudów. Przywódca udający się do siedliska największych wrogów Ludu, aby zorganizować nieoczekiwaną i nietypową pomoc. Niezapomniana scena, gdy jeden z wrogów odwozi Przywódcę swoim pojazdem. Przepowiedziana, ale nie mniej przez to niespodziewana. Niezwykłe wynalazki i odkrycia Mędrca pomagające im w najtrudniejszych chwilach. W tym zasadzała się siła nowego Klanu.
Jest też mitologia. Oparta na kulcie solarnym. Pan Frys, najważniejsze bóstwo to oczywiście Słońce. Nocą włada Inle, czyli Księżyc. A przecież Inle to także mrok, strach i śmierć. Tam mieszka Czarny, Czarny z Inle. Wspaniała jest opowieść Barda o tym jak Książę O Tysiącu Wrogów dla dobra Ludu rzucił wyzwanie Czarnemu …i wygrał. Świat nie jest przychylny dla Ludu, otaczają go wrogowie i tak, to my ludzie jesteśmy jednymi z nich, bodaj, że największymi…
Wszystko zdąża do ostatniej sceny, tu nie będę nic konkretnego zdradzał, podniosła i radosna zarazem jest ta ostatnia scena powieści, kiedy to Przywódca spotyka kogoś z uszami otoczonymi blaskiem. Tak, łzy się w oczach zakręciły…
Co zostało jeszcze? Imiona bohaterów? Proszę, oto one… Przywódca ma na imię Leszczynek. Szaman to Hreru, po ludzku Piątek – to nie ma nic wspólnego z dniem tygodnia, dosłownie znaczy „Mały Tysiąc”, czyli więcej niż cztery. Wojownik, a potem wódz Drużyny, Czubak lub Tleli. Mędrzec Ostrężnik odkrył, między innymi, jak na kawałku drewna można przepłynąć rzekę. Bard Mlecz sławny był z opowieści o El-ahrerze, czyli Księciu o Tysiącu Wrogach! Wszyscy oni, i wielu innych, odbyli długą podróż na Wodnikowe Wzgórze.
Wielka i wspaniała jest to powieść, pomimo tego, a raczej może dzięki temu, że opowiada o …królikach! Powiedzmy jasno i wyraźnie, „Wodnikowe wzgórze” Richarda Adamsa to arcydzieło!
Uniwersalizm tej powieści, powstałej na kanwie opowieści snutych przez autora dla jego córek, jest niepodważalny. Można ją odczytywać jako opowieść dla dzieci i młodzieży, można… To jednak tylko połowa prawdy.
Patrząc dorosłym okiem widzimy epopeję, pełną mitów, symboli, odwołującą się do dziecka w nas, ale także do naszego dziedzictwa kulturowego. Świat królików jest pełny. Jest życie i jest śmierć. Są wrogowie i są przyjaciele. Jest życie chwilą i jest czas refleksji. Bo naszym Małym Braciom przydarzają się zgoła niezwykłe przygody. Przyjaźń z mewą (przepraszam za tę wywernę, ale to wydawało mi się najlepszym odpowiednikiem) na przykład, Leszczynek wieziony przez człowieka w hrududu (pojazd mechaniczny), niezwykłe przemyślenia Mędrca Ostrężnika, w zasadzie to on był typem inżyniera ( w najlepszym tego słowa znaczeniu).
Króliki Adamsa mają strukturę społeczną, mitologię, początki historii. Czyż opowieści Mlecza o El-ahrerze nie przypominają eposów początkowo przekazywanych ustnie z pokolenia na pokolenie, zapamiętywanych dzięki sztuce mnemotechniki. A sam Mlecz czyż nie przypomina greckich aojdów czy rapsodów, bądź też nordyckich skaldów? W czasie wędrówki spotykają ich przypadki nieznane wcześniej, banalne z naszego punktu widzenia pływanie łódką (na kawałku drewna), to dla nich przełom. Może, a w zasadzie na pewno, bard następnego pokolenia będzie snuł opowieści o Leszczynku i jego Drużynie i wspomni o tym, że to oni pierwszy raz w historii Ludu (królików) dokonali wielu niezwykłych rzeczy, przeżyli niezwykłe przygody.
Patrząc na te niezwykłe króliki, wiedząc, że żyją one cały czas w cieniu śmierci, że czeka na nie Czarny Królik z Inle możemy z jednej strony powiedzieć za Księgą Koheleta: przemijanie nad przemijaniem; wszystko przemija. Z drugiej strony uświadamiamy sobie, że przecież po każdego z nas też przyjdzie Czarny Królik aby nas zabrać do Inle. Czy tego chcemy czy nie. Więc może warto przeżyć dany nam czas (o wiele dłuższy co prawda) jak najlepiej, tak jak zrobili to Leszczynek, Piątek i ich przyjaciele. Może wtedy, to nie w masce Śmierci przyjdzie Czarny Królik, ale sam El-ahrera weźmie nas do swojej Ausli (Drużyny)?
#Fantastyka #Mit